Tegenwoordig zie je allerlei titels verschijnen. Van kattentrainer, kattencoach, kattenwelzijnscoach tot klinisch kattengedragstherapeut. Is dat niet allemaal één pot nat? Wel nee, er zijn wel degelijk verschillen. En die schuilen vooral in de opleiding, kennis en vaardigheden. 

Hoe weet je nu of je een betrouwbare kattengedragstherapeut aan de haak hebt geslagen? Of hoe maak je een keuze tussen al die coaches?

Zet hiervoor je kritische bril op en check een aantal zaken.

Check 1: vindt er een grondige analyse plaats?

Een gedragstherapeut of gecertificeerd kattencoach doet een grondig onderzoek naar de leefomgeving, ervaringen en emoties van je kat. Hij of zij gaat op zoek naar de oorzaken voor het gedrag van je kat. Want enkel met een grondige en correct diagnose worden oplossingen voorgesteld die effectief tot resultaat leiden.

Stel dat je kat naast haar kattenbak plast. Dit kan allerlei oorzaken hebben. Bijvoorbeeld:

• Een medisch probleem met de blaas.
• Stress omdat de kat haar nieuwe huisgenoot niet leuk vindt.
• Ze gruwelt van de nieuwe korrels in haar kattenbak.
• Ze verafschuwt de locatie waar haar bak staat. Andere mensen en dieren in huis die daar passeren storen haar. Zo kan zij niet rustig haar behoefte doen.
• Ze sproeit om haar gebied af te bakenen en duidelijk te maken aan andere katten dat ze hier is geweest.
• enz.

Of het kan een combinatie van meerdere redenen zijn.

Dan bestaat de kans dat we het probleem alleen maar vergroten.

Stel dat we bij onzindelijkheid baasjes standaard zouden aanraden om de kattenbak op een andere locatie te zetten.

Dan bestaat de kans dat we het probleem alleen maar vergroten. Je kat heeft misschien last van stress door andere dieren of mensen in huis. En ze heeft daardoor misschien ook een medisch probleem aan haar blaas ontwikkelt. 

Als we dan plots de locatie van de kattenbak veranderen – zonder te weten of dit de oorzaak is van het probleem – geven we haar wellicht meer stress. Katten houden van voorspelbaarheid. Ze vinden het niet fijn dat hun spullen zomaar verplaatst worden. Zeker niet als de kattenbak daarvoor op een prima plaats voor hen stond.

Gevolg … ze plast nog vaker naast haar bak.

Check 2: wat luidt het advies?

Om probleemgedrag op te lossen zijn soms meerdere acties nodig. En deze acties bestaan vaak uit meer dan training alleen. Training is absoluut nuttig en soms een cruciaal onderdeel van een behandelplan. Maar meestal moet er ook op andere vlakken gesleuteld worden. Zoals bijvoorbeeld de leefomgeving van de kat veiliger en minder stressy maken.

Om bij hetzelfde probleemgedrag van de kattenbak te blijven … stel dat we een trainingsplan opstellen om je kat te leren in haar kattenbak haar behoefte te doen. Een mooi stappenplan, helder en duidelijk uitgelegd …

Als de oorzaken van het probleem bijvoorbeeld stress en een medisch probleem zijn, zal dit mooie trainingsschema niet veel nut hebben. 

Als we de oorzaken kennen, kan er een behandelplan op maat opgesteld worden. Bijvoorbeeld met een medische behandeling voor het blaasprobleem, stappen om de stress van de kat te verlagen, een herintroductie met de andere huisgenoten om haar stress te verlagen, enz.

Een goed adviesplan is dus afgestemd op de oorzaken van het probleem, de kat en de baasjes. En is geen standaardaanpak.

Je kan katten iets aanleren maar eigenlijk niets afleren

Als het advies bestaat uit je kat straffen, moet er direct een alarmbel afgaan. Een kat iets leren door het te straffen, werkt zelden. En is naar mijn mening wreed en disrespectvol gedrag naar je kat toe. Bovendien maakt het de situatie erger omdat de kat stress ervaart bij jou en jou niet meer als veilig zal beschouwen. Met angst en zelfs agressie tot gevolg. Dus geen waterspuiten, roepen, een tik geven, wegduwen, enz.

Ik heb het dan over gedrag van jou dat een negatief gevolg heeft voor je kat. Het ongewenste gedrag van je kat negeren, is wel een goede aanpak. Maar dit moet altijd gepaard gaan met goed gedrag belonen. Daar moet de focus liggen bij een behandelplan. Je kan katten iets aanleren maar eigenlijk niets afleren.

Check 3: welke diploma’s en specialisatie?

Er is geen diploma vereist om te werken als kattencoach of gedragstherapeut. En de opleidingen hier rond zijn in ons land eerder schaars. Check dus welke diploma’s jouw professional heeft? Is dit een eenmalige cursus of een langlopende opleiding? Waar heeft jouw professional de opleiding gevolgd: gewoon één of andere cursus online, bij een gecertificeerd opleidingsinstituut of aan een Hogeschool bijvoorbeeld?

Sommige gedragstherapeuten zijn klinisch geschoold (bijvoorbeeld het Postgraduaat Clinical Animal Behaviourist). Zij kunnen inschatten of medicatie noodzakelijk is om de kat vooruit te helpen. Zeker als het probleemgedrag te maken heeft met heftige emoties zoals angsten, fobieën of agressie.

Soms is het stressniveau of de intensiteit van de emoties van een kat zo hoog dat training, een (her)introductie of het aanpassen van de leefomgeving geen zin heeft. De kat moet eerst kalmeren en zich veiliger voelen om een leer- of veranderingsproces in gang te zetten. Medicatie is dan een optie.

Stel dat de kat in ons kattenbakvoorbeeld enorme stress en angst heeft van de andere huisgenoten. Sommige katten maken zo’n heftige emoties door dat ze niet in staat zijn om hun gedrag te veranderen, om iets te leren, om hun kattenbak te associëren met iets veiligs en positiefs. Bepaalde medicatie kan dit stressniveau naar een iets stabieler niveau brengen zodat het probleem geleidelijk aan kan opgelost worden. 

Geen enkel boek leert je om naar dé oorzaken van het probleemgedrag te zoeken.

DIY of een professional inschakelen?

Uiteraard kan je zelf op zoek gaan naar informatie, boeken lezen, tips die je hoorde uitproberen. Ik ben ook iemand die graag dingen uitzoekt en uitprobeert.

Maar geen enkel boek leert je om naar dé oorzaken van het probleemgedrag van je kat te zoeken. Om een diagnose te stellen aan de hand van een grondige analyse. En op basis daarvan oplossingen voor te stellen die werken op lange termijn.

Hiervoor bestuderen gedragstherapeuten massa’s theorie. En leren ze dagelijks bij door hun praktische ervaring. 

En als ik daaraan denk, krijg ik hetzelfde beklemmende gevoel als wanneer ik denk aan het invullen van mijn belastingen … “waar moet ik die specifieke onkost invullen … is daar nu geen uitzondering op? … geldt dit ook in mijn situatie?”  …

En dan ben ik blij met een professional … mijn boekhouder. 

Zoals mensen ook blij zijn dat ze een gediplomeerde kattengedragstherapeut onder de arm hebben genomen.

---

Op zoek naar een betrouwbare kattenprofessional? Check de website van de Vereniging voor Diergedragsprofessionals.